Spółka cywilna to jedna z form prowadzenia działalności, jednak sama w sobie nie jest osobą prawną i nie ma statusu przedsiębiorcy. Jej charakter reguluje Kodeks cywilny oraz różne ustawy. Jako jedną z zalet tego rodzaju spółki jest możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości, o ile spełnione są pewne warunki. 

Spółka cywilna - wstępne informacje

Spółka cywilna stanowi umowę osób fizycznych, która podlega jak zostało wspomniane pod Kodeks cywilny, bowiem jest ona formą prowadzenia działalności, która oparta jest na współdziałaniu osób fizycznych związanych umową spółki. Co ważne spółkę cywilną mogą założyć co najmniej:

  • dwie osoby fizyczne

  • dwie osoby prawne

  • jedna osoba fizyczna i jedna osoba prawna

 

Ważne!
To wspólnicy są osobami prawnymi, a nie spółka cywilna.

Spółka cywilna oparta jest o umowę spółki cywilnej. Umowa ta powinna być spisana w formie pisemnej. Przy czym nie wymaga ona jednak udziału notariusza (nie musi być poświadczona aktem notarialnym). W umowie spółki cywilnej powinny być zawarte następujące dane:

  • informacje o wspólnikach

  • data i miejsce rozpoczęcia działalności

  • nazwa i siedziba działalności

  • okres funkcjonowania spółki

  • obszar działalności gospodarczej spółki

  • cel gospodarczy działalności

  • w jaki sposób chce się osiągnąć ten cel

  • zakres działalności spółki według kodów PKD

  • wielkość wkładów własnych wspólników

  • podział zysków oraz strat

  • postanowienia dotyczące zmian treści umowy

  • informacja o wspólnikach prowadzących sprawy spółki oraz o jej reprezentacjach i sposobie reprezentacji

  • postanowienia dotyczące wypowiedzenia i rozwiązania umowy

  • podpisy stron umowy spółki cywilnej

Ważne!
W nazwie spółki cywilnej muszą być zawarte co najmniej imię i nazwisko każdego wspólnika oraz “spółka cywilna” lub skrót “s.c.”

Spółka cywilna - jak ją zarejestrować?

Spółka cywilna sama w sobie nie podlega rejestracji. Tę czynność muszą wykonać jednak jej wspólnicy - jeśli są osobami fizycznymi - każdy oddzielnie. W tym celu wypełnia się formularz CEIDG-1 i rejestruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej. Zgłoszenia należy dokonać najpóźniej w dniu rozpoczęcia działalności. Osoby prawne nie mają obowiązku rejestracji. Wynika to z tego, że przystąpienie do spółki cywilnej osoby prawnej jest jedynie przystąpieniem do umowy. 

Ważne!
Rejestracji CEIDG należy dokonać jeszcze przed podjęciem działalności w ramach spółki. Można to zrobić w urzędzie gminy lub internetowo, o ile posiada się podpis elektroniczny lub profil zaufany.

Aby spółka cywilna uzyskała numer regon należy zgłosić ją w GUS-ie w ciągu 14 dni od założenia spółki. W tym celu należy złożyć druk RG-OP wraz z umową spółki w urzędzie statystycznym (jego siedziba zależy od siedziby spółki. Rejestracji dokonuje się bez dodatkowych opłat.

Z kolei, aby uzyskać niezbędny w działalności numer NIP należy wypełnić druk NIP-2 w ciągu 7 dni od jej założenia i zgłosić spółkę w urzędzie skarbowym. 

Po otrzymaniu NIPu i REGONu należy zaktualizować te dane w rejestrze CEiDG w ciągu 7 dni od ich nadania. Co ważne, wspólnicy i spółka mają odrębne numery NIP i REGON.

Spółka cywilna a podatki i ubezpieczenia

Po zawarciu umowy należy opłacić podatek od umów cywilnoprawnych (PCC) w Urzędzie skarbowym. Jest to 0,05% od wartości wkładu wniesionego do majątku spółki. Aby to zrobić należy wypełnić druk PCC-3, gdzie wpisuje się dane identyfikacyjnego jednego ze wspólników oraz załączniki PCC-3A. Na jednym załączniku wpisuje się dane kolejnego wspólnika, dlatego ich ilość zależy od tego ilu wspólników liczy spółka cywilna. Opłatę należy uiścić do 14 dni od dnia zawarcia umowy spółki.

Po zarejestrowaniu spółki cywilnej należy mieć na względzie jej formę opodatkowania na gruncie VAT i PIT. W związku z tym, jako że spółka cywilna nie jest osoba prawną, każdy ze wspólników płaci oddzielnie podatek dochodowy z tytułu osiągniętego przez nich dochodu w spółce według posiadanych przez siebie udziałów. Natomiast Podatek VAT płacony jest przez spółkę, a nie przez wspólnika. Aby dokonać rejestracji należy wypełnić formularz VAT-R. Jednak nie każda firma ma obowiązek do rejestracji. Zwolnione są m.in. firmy, których sprzedaż w ciągu roku nie przekracza 200 000 tys zł w roku podatkowym.

Pamiętać należy, że wspólnicy spółki cywilnej mogą podlegać pod ubezpieczenia społeczne w ZUS w związku z czym powinni oni dokonać w ciągu 7 dni od rejestracji spółki cywilnej zgłoszenia za pomocą druku ZUS ZUA (zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego) lub ZUS ZZA (zgłoszenie tylko do ubezpieczenia zdrowotnego).

Spółka cywilna - czy warto?

Założenie spółki cywilnej ma zarówno wiele wad i zalet, dlatego każda osoba, prywatna i prawna, powinna zastanowić się przed jej założeniem oraz rozważyć wszystkie za i przeciw. Niewątpliwie na plus tego rodzaju spółki wpływają niskie koszty założenia i stosunkowo niewielka ilość wymagań formalnych. Niestety wadą może być to, że za wszystkie zobowiązania spółki cywilnej odpowiedzialni są jej wspólnicy, całym swoim majątkiem.