Faktura VAT  ukazująca sprzedaż towarów lub usług, której tak naprawdę nigdy nie było (nieodzwierciedlająca rzeczywistego zdarzenia) to tzw. pusta faktura. Nieuczciwi przedsiębiorcy powinni trzymać się na baczności gdyż wystawienie pustej faktury również rodzi obowiązki podatkowe.

 

Pusta faktura u sprzedawcy

Dla powstania obowiązku zapłaty wykazanego na fakturze podatku VAT nie ma znaczenia, że faktura nieodzwierciedla rzeczywistości. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o VAT podatnik jest zobowiązany zapłacić podatek VAT w wysokości zgodnej z fakturą wystawioną i wprowadzoną do obrotu bez względu czy odzwierciedla ona stan faktyczny, czy nie.

Zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych - VAT z pustej faktury nie może zostać wykazany w deklaracji VAT . Podyktowane jest to faktem, że kwota podatku należnego wskazana na takiej fakturze nie jest w istocie podatkiem należnym w rozumieniu przepisów ustawy VAT. Nie zmienia to jednak faktu, iż podatek wskazany na pustej fakturze trzeba zapłacić (do 25 dnia miesiąca, następującego po miesiącu wystawienia faktury).

Podatnikowi, który wystawia puste faktury, grożą sankcje zawarte w Kodeksie karnym skarbowym. Bywa jednak, że pusta faktura jest efektem zwykłej, ludzkiej pomyłki lub nieuwagi przedsiębiorcy. W takiej sytuacji istnieją dwie opcje umożliwiające uniknięcie negatywnych konsekwencji błędu:

  • anulowanie faktury - możliwe jedynie w przypadku, gdy faktura nie trafiła jeszcze do obiegu prawnego

  • korygowanie faktury do zera

Pusta faktura u nabywcy

Prawo do odliczenia podatku VAT daje tylko i wyłącznie faktura wystawiona rzetelnie. Za rzetelną fakturę uznaje się taką, która przede wszystkim dokumentuje stan faktyczny. Pusta faktura nie ma nic wspólnego z rzeczywistymi zdarzeniami, a więc nie pozwala na rozliczenie podatku naliczonego.

Jeżeli podatnik odliczył VAT z pustej faktury ma prawo dokonać korekty odliczonego VATu. Jeśli sam zdecyduje się na jego korektę (jeszcze przed wykryciem tego faktu przez urząd skarbowy), będzie miał obowiązek:

  • cofnąć się do okresu, w którym nastąpił błąd oraz dokonać zapisów w rejestrze VAT na minus,
  • złożyć korekty deklaracji VAT-7 za te okresy,
  • odprowadzić na rzecz urzędu różnicę w kwocie podatku do zapłaty wraz z naliczonymi odsetkami.

Jeżeli natomiast podatnik sam nie skoryguje błędnie odliczonego VAT z pustej faktury, a podczas kontroli urzędu takie odliczenie zostanie zakwestionowane - postępowanie podatnika może zostać uznane za wykroczenie lub nawet przestępstwo skarbowe.

Podsumowując: warto pamiętać, że wystawiona i wprowadzona do obrotu pusta faktura zawsze wiążę się z powstaniem obowiązku zapłaty wykazanego podatku należnego, nie dając jednocześnie możliwości odliczenia podatku naliczonego nabywcy.