Fotolia_6005556_XSUzyskiwane przez polskich obywateli przychody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W zależności od tego, czy osoba pracuje na etacie, czy prowadzi własną działalność posiadającą lub nie osobowość prawną, podlegać będzie jednej z dwóch ustaw. Chodzi tutaj o ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz o ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Podatek dochodowy od osób fizycznych odprowadzany jest od pomniejszonych o koszty przychodów, uzyskanych przez osoby fizyczne. Oznacza to, że pod tego typu opodatkowanie podlegają pracownicy etatowi, przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą albo spółkę cywilną, emeryci czy renciści.

Okresem rozliczeniowym, w którym podatnik jest zobowiązany do rozliczenia się z urzędem skarbowym, jest jeden rok. W trakcie roku co miesiąc - lub, rzadziej, co kwartał - uzyskujący przychody podmiot odprowadza do urzędu zaliczkę na podatek dochodowy. Co do zasady zaliczka taka wyliczana jest na podstawie przychodu z danego okresu, choć możliwe jest także korzystanie z zaliczki uproszczonej, odprowadzanej w jednej stałej kwocie przez cały rok.

Wysokość podatku dochodowego została określona w ustawie o PIT i zależna jest od formy, którą wybrał przedsiębiorca. Podstawową metodą są zasady ogólne - inaczej podatek progresywny - w którym podatnika odprowadza do urzędu 18% swojego dochodu do pierwszego progu podatkowego, a 32% po przekroczeniu progu drugiego.

Drugą możliwością jest skorzystanie z podatku liniowego. W tym przypadku bez względu na wysokość dochodu podatnik odprowadza do urzędu 19% kwoty. Jest to rozwiązanie dobre dla tych, którzy zakładają przekroczenie drugiego progu podatkowego. Warto jednak pamiętać, że z drugiej strony ogranicza ono możliwość korzystania z ulg podatkowych.

Nieco inaczej wygląda rozliczanie się z podatku za pomocą form zryczałtowanych. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych posiada znacznie niższe stawki - w zależności od rodzaju towarów lub usług, jest to 3%, 5,5% lub 8,5%. Jednakże w tym przypadku odliczenie następuje od przychodu - czyli całej pochodzącej ze sprzedaży sumy, niepomniejszonej o koszty.

Najbardziej specyficzną metodą jest karta podatkowa. W jej przypadku podatek odprowadzany jest w kwocie uprzednio ustalonej przez naczelnika urzędu skarbowego. Tym, co jest jej dużą zaletą, jest brak konieczności prowadzenia księgowości.

Podatek dochodowy od osób prawnych

Podatkiem od osób prawnych obciążone są przychody spółek - kapitałowych i osobowych, a także innych jednostek posiadających osobowość prawną.

Podatek od osób fizycznych jest odprowadzany od dochodu - czyli pomniejszonego o koszty przychodu. Jego stawka wynosi aktualnie 19%, jednocześnie ustawa przewiduje 50% stawkę sankcyjną w przypadku, gdy podmiot obniża podstawę opodatkowania.

Jednocześnie ustawa o CIT wskazuje katalog podmiotów, które zwolnione są z opodatkowania na zasadach w niej określonych. Można tu wskazać:

  • Skarb Państwa,
  • Narodowy Bank Polski,
  • jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw,
  • przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami,
  • gminy w zakresie dochodów własnych,
  • Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
  • Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i inwestycyjne,
  • Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
  • wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej,
  • Lasy Państwowe,
  • organizacje religijne.

Polecamy:

płaca netto wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych stewardessa